Тамақтандыруды ұйымдастыру мәселелері бойынша
2014 жылданбастапдепутаттарбастамасыжәнемектепдиректорларыныңұсынысыментамақтандырудыұйымдастырубойыншақызметтер мен тауарлардытаңдау, тамақтандырусапасынаәсерететіндемпингтікбағаларболуына, соныменқатардиректорлардыңтікелейбақылаумүмкіндігіболмауынан, мемлекеттіксатыпалуларжүйесіненалынды.
Бүгінгікүні орта білім беру ұйымдарындабілімалушылардытамақтандырудыұйымдастыру, сондай-ақмектепкедейінгіұйымдарда, жетімбалалар мен ата-анасыныңқамқорлығынсызқалғанбалаларғаарналғанбілім беру ұйымдарындатәрбиеленетінжәнебілімалатынбалалардытамақтандырудықамтамасызетуЕрежелеріәзірленді (БҒМ 31.10.2018ж№598бұйрығы).
ОқушылардыңсапалыжәнеқауіпсізтамақтандыруынұйымдастырумақсатындаЕрежелердебіліктіқызметкерлері бар (жұмыстәжірибесі, аспаздарквалификациясы, технологтар мен диетологтар, азық-түлікөндірісі, энергия үнемдегішқұрылғыларыныңболуы), қызметтідұрысұйымдастыраалатынжалғаалушынытаңдаукритерийлеріқарастырылған.
2018 жылданбастапазық-түліктідұрыссақтау, дайынтағамдардыңсапасынарттыруүшінмектепасханаларыныңматериалдық-техникалықбазасынжақсартумақсатындамемлекеттік-жекеменшікәріптестікмеханизміенгізілді.
Соныменқатар, Ережелербойыншаконкурстық комиссия құрамынаүкіметтікемесұйымжәнеата-аналарқоғамы, қорғаншылықкомитеті, аумақтыққоғамдықденсаулықсақтауоргандарыныңөкілдерікіреді.
Ережебойыншатамақтандырудыұйымдастырудатабиғиөнімдердіқолдануүшінжалғаалушылардыңазық-түлікөндірісінің (шаруанемесешаруақожалығы, жылыжайжәнет.б.) болуыжәнеотандықөндірушілертауарларынсатыпалуыүшінқосымша балл алады.
Тағамдардың, азық-түліктердіңжәнеаспаздықөнімдердіңтұтынушылық, органолептикалыққасиеттері, дайындаужәнетехнологиясы мен өндірістікжағдайларыбалаларғаарналғаназықтүлікқауіпсіздігітұрғысынанЕуразиялықэкономикалықодақтыңтехникалықрегламенттерінесайболуықажет.
Келісімшарттыбұзунемеседұрысорындамаужағдайында, келісімшарт сот шешімібойыншабұзылып, жалғаалушыжосықсыздепжарияланады (БҒМ 31.10.2018ж №599 бұйрығы).
2015 жылыоқушылардысапалытамақтандыруменқамтамасызетумақсатындаМинистрлік пен Қазақтағамтануакадемиясыбірігіп, алғашретмектепоқушылардыңжасерекшеліктеріескерілгенбірреттіктамақтандырунормалары (ҚР Үкіметінің 12.03.2012ж.№320 қаулысынаөзгерістеренгізілді) әзірленді.
Аталғаннормалардабалаларағзасынақажеттімикронутриенттер: дәрумендер, минералдықзаттаржәнемикроэлементтералуықарастырылған.
2018 жылы 2016-2019 жылдарғаарналған «Денсаулық» мемлекеттікбағдарламасынжүзегеасыруаясында, соныменқатарбілім беру ұйымдарыоқушыларындұрыстамақтандырусапасынарттырумақсатында ҚРДенсаулықсақтауминистрлігімектепоқушыларыныңтағам рационы бойыншабірыңғайстандарттарынәзірледі.
2019 жылданбастапМинистрлікбілім беру ұйымдарыныңтамақтандырудыұйымдастыруынанысанғабармай-ақбақылауіс-шараларынжүргізугемүмкіндікберетін, камералықбақылаудыенгізді.
Соныменқатар, МинистрлікҚаржыминистрлігіменбірлесіп, конкурстықрәсімдердімемлекеттіксатыпалулар порталы арқылыжүргізетінэлектрондықформатқаауыстырудықарастыруда.
Бүгінгікүніқызметкөрсетудімектепқызметкерлері, сондай-ақата-аналарқауымытарапынанзаңдытүрдетұрақтыбақылаумүмкіндігіқарастырылған. Әрбірмектептетамақтандырудыбақылаукомиссиясықызмететеді. Комиссиянымектеп директоры басқарып, құрамынамектепмедбикесі, педагогтар, ата-аналаркомитетімүшелері, қамқоршылықкеңесікіреді.
Ережебойыншажалғаалушы ай сайынбілім беру ұйымыбасшысынасапасынкуәландыратынқұжаттары бар қолданылатыназық-түліктізімінтапсыруытиіс.
Күнделіктімедициналыққызметкернемесежауаптытұлғадайынтағамдарғаорганолептикалықбағалаужүргізіп, тағамдаржәнеаспаздықөнімдергеорганолептикалықбақылаужурналынажазбажүргізеді.
Осылайша, оқушылардыңтамақтанусапасынамектепәкімшілігітарапынанәсеретугеқажеттімүмкіндікжасалған. Аталғанмәселедебілім беру ұйымыбасшысының (бракеражды комиссия төрағасы) жауапкершілігіжоғары.
Сондықтан, Министрліктіңмектептегітамақтандырудыұйымдастырусапасынарттырудағынегізгіқызметі – бракераждыкомиссияныңтамақтандырусапасынбақылауқызметінеақпараттандыружұмысынкеңкөлемдеұйымдастыру. Соныменқатар, оқушылар мен ата-аналарға тамақтандырудұрысұйымдастырылмағанжағдайда не істеукеректігінтүсіндіру.
По вопросам организации питания
С 2014 года по инициативе депутатов и предложениям директоров школ выбор поставщика услуг, товаров по организации школьного питания выведен из системы государственных закупок в связи с имевшим место демпингом цен, влияющих на качество питания, а также отсутствием возможности осуществления непосредственного контроля директорами школ за поставщиками услуги.
На сегодняшний день проработан порядок организации питания обучающихся в организациях среднего образования и приобретения товаров, связанных с обеспечением питания детей, воспитывающихся и обучающихся в дошкольных организациях, организациях образования для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей(приказ МОН РКот 31.10.2018г. №598).
В целях гарантирования качества и безопасности питания детейв Правилах предусмотрены критерии, позволяющие выбрать поставщика более подготовленного к оказанию данной услуги с наличием квалифицированного штата работников (опыт работы, квалификация поваров, наличие технологов, диетологов, положительных характеристик, собственного производства продуктов питания, энергосберегающего оборудования).
С 2018 года для улучшения материально-технической базы школьных столовых, влияющих на условия хранения продуктов питания, безопасность и качество приготовляемых блюд введен механизм государственно-частного партнерства.
Также, согласно Правилам в состав конкурсных комиссий включены представители НПО и родительской общественности, попечительских советов, а также территориальных органов охраны общественного здоровья.
Для обеспечения использования поставщиками свежих и натуральных продуктов Правиламипредусмотрено получение поставщиками дополнительных баллов за наличие собственного производства продуктов питания, используемых при организации школьного питания (крестьянское или фермерское хозяйство, теплица и другие) и приобретение продуктов питания отечественных производителей.
Потребительские свойства блюд, пищевых продуктов и кулинарных изделий, их органолептические свойства, технологии и условия изготовления должны соответствовать техническим регламентам Евразийского экономического союза в части безопасности пищевой продукции для детей.
В случае нарушения или ненадлежащего исполнения условий договора поставщиком, договор расторгается в судебном порядке и данный поставщик объявляется недобросовестным (приказ МОН РК №599 от 31 октября 2018 года).
В 2015 году в целях обеспечения качественным питанием отдельных категорий обучающихся Министерствомсовместно с Казахской академией питаниявпервые разработаны единые нормы одноразового школьного питания(внесены дополнения в ПП РК №320от 12.03.2012 года)с учетом возрастных особенностей детей.
Данными нормами предусмотрено получение детьми всех необходимых для организма микронутриентов: витаминов, минеральных веществ и микроэлементов.
В 2018 году в рамках реализации Государственной программы развития здравоохранения Республики Казахстан «Денсаулық» на 2016 - 2019 годы, а также в целях повышения интереса к здоровому (горячему) питанию обучающихся организаций образования МЗ РК разработаны единые стандарты по рациону питания в учебных заведениях.
С 2019 года Министерством введен камеральный контроль за организацией школьного питания органами и организациями образования, который позволяет без осуществления выезда на объект провести контрольные мероприятия.
Кроме того, Министерством совместно с МФ РК прорабатывается вопрос перевода конкурсных процедур в электронный формат постредством портала государственных закупок.
Сегодня, законодательнопредусмотрена возможность осуществления постоянного контроля за предоставлением услуги, как сотрудниками школ, так и родительской общественностью. В каждой школе действует комиссия по контролю за питанием детей. Комиссию возглавляет директор школы, в состав входят медицинская сестра школы, педагоги, члены родительского комитета, попечительского совета.
Согласно Правилам организации питания поставщик услуги должен ежемесячно предоставлять руководителю организации среднего образования сведения об используемом перечне продуктов питания для обучающихся с приложением документов, удостоверяющих их качество и безопасность.
Ежедневно медицинским работником или ответственным лицом проводится органолептическая оценка качества готовых блюд с внесением записей в журнал органолептической оценки качества блюд и кулинарных изделий.
Таким образом,в настоящее время,все необходимые рычаги, позволяющие администрациям школ влиять на качество питания детей проработаны. Сегодня, следует признать, на первый план выходит уровень ответственности руководителей организаций образования (председатели бракеражных комиссий).
В этой связи, основным направлением деятельности Министерства по повышению качества школьного питания является обеспечение широкого информационного освещения порядка деятельности бракеражных комиссий по контролю за качеством питания. А также информирование обучающихся и их родителей о дальнейших действиях при обнаружении нарушений при организации питания детей.
.jpg)
